Rozdział IV – O dziesięciu przykazaniach Bożych czyli o Dekalogu cz. 1

Rozdział IV

O dziesięciu przykazaniach Bożych czyli o Dekalogu

1. Co znaczy słowo Dekalog? 
   Słowo Dekalog znaczy to samo co dziesięć słów lub dziesięć przykazań, które Bóg dał Mojżeszowi na Górze Synaj, a Jezus Chrystus w Nowym Zakonie zatwierdził.
2. Jak się dzieli dziesięć przykazań Bożych? 
   Dziesięć przykazań Bożych dzieli się tak, że pierwsze trzy uwzględniają Boga, a pozostałe siedem dotyczą nas samych i bliźniego.
3. Dlaczego Bóg na czele dziesięciu przykazań położył słowa: Jam jest Pan Bóg twój? 
   Bóg na czele dziesięciu przykazań położył słowa Jam jest Pan Bóg twój, aby przypomnieć, że On jako Bóg i Pan ma prawo dawać nam przykazania, które my winniśmy zachowywać.

Część I

O pierwszych trzech przykazaniach Dekalogu, które uwzględniają Boga

Art. 1

O pierwszym przykazaniu Dekalogu

1. Czego Bóg zakazuje w pierwszym przykazaniu Dekalogu: Nie będzie miał bogów cudzych przede mną? 
   W pierwszym przykazaniu Dekalogu: Nie będziesz miał bogów cudzych przede mną, Bóg zakazuje czci Jemu należnej oddawać komu innemu.
2. Jaką cześć winniśmy oddawać Bogu? 
   Bogu i tylko Bogu winniśmy oddawać cześć najwyższą, czyli cześć uwielbienia.
3. Dlaczego winniśmy Boga czcić i wielbić? 
   Boga winniśmy czcić i wielbić, bo nas stworzył, utrzymuje nas, opiekuje się nami i jest naszym ostatecznym celem.
4. Jak winniśmy Boga czcić i wielbić? 
   Boga jako stwórcę wszystkiego, który nas utrzymuje i troszczy się o nas, i jest pierwszym naszym początkiem i ostatecznym celem, winniśmy czcić i wielbić wewnętrznymi i zewnętrznymi aktami uszanowania, które nam podaje sama natura, a jeszcze więcej objawienie; spośród tych aktów najważniejszym jest ofiara, która nie może być składana żadnemu stworzeniu.
5. Czym grzeszy się przeciwko pierwszemu przykazaniu Dekalogu? 
   Przeciwko pierwszemu przykazaniu Dekalogu grzeszy się:
   a. zabobonem, to jest bałwochwalstwem, wróżbiarstwem, czarnoksięstwem i spirytyzmem, który zalicza się do wróżbiarstwa i czarnoksięstwa;
   b. bezbożnością, to jest zaniedbywaniem modlitwy i należnej służby Bożej, świętokradztwem i świetokupstwem.
6. Czy winniśmy czcić także Świętych? 
   Także Świętych, a zwłaszcza Najświętszą Maryję Pannę, winniśmy czcić, ale czcią inną i niższą, czyli czcią szacunku, abyśmy ich mieli w poszanowaniu i zyskiwali sobie ich opiekę.
7. Jak się nazywa cześć, oddawana Bogu, a jak cześć oddawana Świętym i Najświętszej Maryi Pannie? 
   Cześć, oddawana Bogu, nazywa się czcią uwielbienia, czyli latriae; oddawana Świętym – czcią uszanowania czyli duliae,; cześć oddawana Najświętszej Pannie – czcią wyższego uszanowania, czyli hyperduliae.
8. Czy winniśmy czcić także relikwie męczenników i innych Świętych, żyjących z Chrystusem? 
   Relikwie męczenników i innych Świętych, żyjących z Chrystusem, winniśmy także czcić, gdyż ich ciała były żywymi członkami Chrystusa i świątynią Ducha Świętego, a Chrystus wskrzesi je na żywot wieczny i obdarzy chwałą; przez te relikwie ludzie otrzymują od Boga liczne dobrodziejstwa.
9. Czy i świętym obrazom trzeba oddawać należną cześć i uszanowanie? 
   I świętym obrazom należy oddawać cześć i uszanowanie, gdyż cześć, którą się im oddaje, dotyczy osób, które one przedstawiają; skutkiem tego przez znaki czci, którą im oddajemy, wielbimy samego Chrystusa i wyrażamy szacunek dla Świętych, których one są podobiznami.
10. Czemu tedy Bóg w Starym Testamencie zabronił rzeźb i obrazów? 
    Bóg w Starym Testamencie nie zabronił rzeźb i obrazów bezwzględnie, lecz nie pozwolił ich używać do nabożeństwa sposobem pogańskim, aby nie doznała uszczerbku cześć Boga prawdziwego skutkiem oddawania czci Boskiej obrazom.

Art. 2

O drugim przykazaniu Dekalogu

1. Czego zakazuje Bóg przez drugie przykazanie Dekalogu: Nie będziesz brał imienia Boga twego nadaremno?
   Przez drugie przykazanie Dekalogu: Nie będziesz brał imienia Boga twego nadaremno, Bóg zakazuje wszelkiej zniewagi swego imienia.
2. Kto się dopuszcza tej zniewagi? 
   Tej zniewagi dopuszczają się ci, którzy imię Boże wymawiają bez słusznej przyczyny i należytej czci, albo łamią śluby, które złożyli, albo składają przysięgi fałszywe, zuchwałe i niesprawiedliwe, a zwłaszcza ci, którzy wymawiają bluźnierstwa.
3. Czy nam nie wolno brać nadaremno także imion Świętych Pańskich? 
   Nie wolno nam brać nadaremno także imion Świętych Pańskich, z zwłaszcza Najświętszej Maryi Panny, a to dla tej samej przyczyny, dla której winniśmy ich czcić.

Art. 3

O trzecim przykazaniu Dekalogu

1. Co Bóg nakazuje przez trzecie przykazanie Dekalogu: Pamiętaj, abyś dzień święty święcił? 
   Przez trzecie przykazanie Dekalogu: Pamiętaj, abyś dzień święty święcił, Bóg nakazuje, abyśmy dni święte, to jest Jemu poświęcone, obracali na oddawanie czci Bogu z zaniechaniem zajęć i prac cielesnych.
2. Jakie były dni święte w Starym Testamencie? 
   W Starym Testamencie było więcej dni świętych, ale głównym dniem świętym była sobota, której sama nazwa „szabat” oznaczała spoczynek, potrzebny do czci Bożej
3. Dlaczego w Nowym Testamencie nie święci się soboty? 
   W Nowym Testamencie nie święci się soboty, ponieważ Kościół zastąpił ją jako świętem niedzielą na uczczenie zmartwychwstania Jezusa Chrystusa i zesłania Ducha Świętego w Zielone Święta, i dodał do niedzieli inne dni świąteczne.
4. Jakie tedy dzisiaj mamy obowiązki względem święcenia dni świętych? 
   Winniśmy niedzielę i inne święta, nakazane przez Kościół, obchodzić tak, jak Kościół nakazuje.